Oleh: ZULKIFLI SALLEH
Tun Ismail Mohamed
Ali, anak kedua daripada 13 orang adik beradik, iaitu Mohd Noor, Tan Sri
Saleha, Tan Sri Abdul Aziz, Abdul Rahman (meninggal dunia semasa kecil), Siti
Jameah, Tun Dr. Siti Hasmah, Dato’ Ahmad Razali, Omar dan Halimah (kembar,
meninggal dunia semasa kecil), Dato’ Jaffar, Tan Sri Hashim, dan Dato’ Zainal
Abidin (Azizah et al., 1999: 12 – 13).
Beliau dilahirkan pada 16 September 1918 di Pelabuhan Kelang, Selangor,
berketurunan Minangkabau dari Rao, Sumatera Barat.
Ayahnya, Haji Mohamed Ali Taib, dan ibunya bernama Hajah
Siti Khadijah Haji Ahmad. Mohamed Ali
mula bekerja sebagai kerani di Pejabat Kesihatan di Kelang. Melalui usaha gigihnya, beliau meningkat
hingga ke peringkat pegawai Mahkamah Majistret di Kuala Lumpur dan akhirnya
dilantik sebagai Official Assignee
(Pegawai Pemegang Harta) dan Public
Trustee (Pemegang Amanah Raya).
Keluarga Mohammed Ali dan tidak banyak berbeza dengan keluarga kelas
menengah yang lain. Didikan dalam
keluarga mereka berteraskan kepatuhan kepada agama dan sifat-sifat
kemelayuan. Di samping itu, sebagai
seorang yang berpelajaran, Haji Mohamed berjaya menerapkan nilai-nilai sejagat
dalam kalangan anaknya, seperti mementingkan pelajaran, sifat berdikari, dan
rasa tanggungjawab segala tugas hingga
sempurna. Hajah Siti Khadijah pula lebih
banyak menekankan pemupukan nilai-nilai murni, seperti murah hati, kasih
sayang, dan taat setia sesama keluarga, serta tingkah laku yang lemah lembut,
sopan santun, dan penuh beradab (Azizah et
al., 1999: 9 – 10). “Bapa mertua saya, Haji Mohamed Ali, juga ada seorang
isteri sahaja” (Mahathir, 2015: 22).
Tun Ismail dilahirkan dalam keluarga yang terkenal dan
“berpengaruh di Selangor” (Adshead, 1989: 40).
Adik-beradiknya tidak asing dalam masyarakat Malaysia, kebanyakannya berpendidikan tinggi dan ada
memegang jawatan penting dalam kerajaan, iaitu Tun Dr. Siti Hasmah, Tan Sri Saleha,
Dato’ Ahmad Razali, mantan Menteri Besar Selangor, Jeneral (Bersara) Tan Sri
Hashim, Dato’ Jaafar, Dato’ Zainal Abidin, dan Jameah (Reena, 2006). Seorang
lagi, Tan Sri Abdul Aziz, melanjut
pelajaran di United Kingdom bersama-sama Tun Ghazali Shafie dan beberapa
pelajar lain pada tahun 1948. “Keluarga
mereka terkenal dan nasionalis Melayu yang kuat. Sesetengah dalam keluarga ini terlampau
nasionalistik, bahkan tidak mahu
menerima diri mereka disebut orang Malaya kerana mereka telah pun orang
Melayu” (Ghazali, 1998: 37).
Tan Sri Saleha yang merupakan salah seorang daripada dua
orang wanita Melayu pertama melanjutkan pelajaran di London School of Economics
(LSE) pada tahun 1940-an, memberitahu dalam satu wawancara bahawa “bapa mereka
progresif’ – beliau ialah Pemegang Amanah Raya dan Pegawai Pemegang Harta.
Keluarga Mohamed Ali merasakan memang
tugas kami untuk memperhambakan diri pada Tuhan dan orang ramai, bukannya untuk
mencari nama” (Reena, 2006).
Menerima pendidikan awal di Sekolah Melayu dan Victoria
Institution (V.I.) Kuala Lumpur, dari tahun 1931 hingga 1938, Tun Ismail aktif
dalam bidang pengakap, renang, badminton, dan berkebun. Beliau ialah pengawas
Shaw House dan merupakan pelajar Melayu kedua di negara ini yang memenangi
Biasiswa Diraja (Queen Scholarship).
Beliau memperoleh Ijazah Sarjana Kesusasteraan dalam Ekonomi daripada
University of Cambridge pada tahun 1941.
Terkandas di England akibat Perang Dunia Kedua, beliau melanjutkan pengajian dalam bidang
undang-udang pada tahun 1943 di Middle
Temple, Inns of Court, London, dan
beliau diterima sebagai peguam (barrister-at-law).
Ketika menyampaikan ucapan di V.I pada 12 Julai 1991, Tun
Ismail memberitahu bahawa beliau memasuki sekolah itu ketika beliau berusia 13
tahun, terasa kecil dan sedikit takut datang ke sekolah besar untuk pertama
kali, datang dari Sekolah Jalan Batu
(Batu Road Boys School). Beliau ditempatkan dalam apa yang disebut
ketika itu Darjah 6A (Tingkatan Dua sekarang).
Beliau memberitahu bahawa beliau hanya pelajar sederhana, lulus semua
peperiksaan, tidak paling tinggi dan
tidak juga paling rendah dalam kelas, hanya di tengah-tengah. Tun Ismail memberitahu bahawa beliau lulus
peperiksaan senior ketika beliau berumur kira-kira 17 tahun, satu usia yang
dianggap terlalu muda untuk ke universiti di luar negara. Beliau juga memberitahu bahawa beliau berasa
gembira ketika selama tujuh menuntut di V.I. tempat murid Melayu, Cina, India,
dan Eurasia bercampur gaul sesama mereka tanpa mengenali kaum atau ras. Di V.I.
juga Tun Ismail mempunyai kawan rapat, Cina Kristian, Rodney Lam, seorang murid
yang pintar, terutamanya dalam matematik dan juga mempunyai tangan yang baik
untuk melakukan sesuatu perkara. Hanya
mata pelajaran yang beliau dapat mengatasi Rodney Lam, ialah bahasa Latin.
Rodney Lam, amat rapat dengan Tun Ismail berbanding dengan adik beradik
lelakinya sendiri dan ibu bapa beliau menerima Rodney sebagai salah seorang
anggota keluarga besar mereka. Rodney juga memenangi Biasiswa Diraja selepas
Perang Dunia Kedua dan pergi ke Edinburgh untuk melanjutkan pelajaran dalam
bidang perubatan, akhirnya menetap di England sebagai pakar bedah (Ismail,
1991).
(Dipetik daripada Bab Satu, Peneraju Dunia Korporat, yang dapat diperoleh melalui e-Sentral.)
No comments:
Post a Comment