Oleh: ZULKIFLI SALLEH
Samir Amin, intelektual Marxis, yang usianya bulan ini genap 80 tahun, muncul dalam Monthly Review dengan dua makalah, iaitu "An Arab Springtime?" yang sebelum ini dapat diperoleh melalui dalam talian dan pernah juga dipetik dalam blog ini, dan satu lagi ialah "The Democratic Fraud and the Universalist Alternative."
Bagi Amin, tidak sukar untuk mencari alasan kegagalan demokrasi pilihan raya untuk menghasilkan perubahan sebenar: semua masyarakat yang wujud hingga sekarang berasaskan sistem duaan eksploitasi buruh (dalam pelbagai bentuk) dan penumpuan kuasa negara bagi pihak golongan pemerintah. Realiti asas ini mengakibatkan depoliticization/disacculturation segmen yang sangat besar dalam masyarakat.
"Konsensus" (sempadannya ditakrifkan oleh hak mengundi sejagat) dunia sezaman kita, bahas beliau, adalah lebih konservatif jika dibandingkan dengan sebelum ini. Di pusat sistem-dunia, konsensus ialah proimperialis dalam erti kata keberkekalan aliran sewa imperialis diterima kerana itu merupakan syarat untuk pengeluaran semula sosial, penjamin "kemewahannya" berbanding dengan kemiskinan golongan lain. Di pinggir, respons orang ramai terhadap cabaran (kepapaan yang berpunca daripada proses pengumpulan kapitalis/imperialis) masih bercelaru.
Dalam keadaan ini, jelas Amin, satu-satunya jalan bagi "pilihan raya" adalah selalunya dibayangkan oleh kuasa dominan sebagai cara kemungkinan paling baik untuk mengekang gerakan tersebut, untuk menamatkan kemungkinan bahawa perjuangan menjadi radikal. Pada tahun 1968, sesetengah pihak berkata bahawa "pilihan raya adalah untuk orang bodoh," dan pandangan tersebut bukannya tidak sahkan oleh fakta. Anggota yang dipilih, sekarang juga, seperti hari ini di Tunisia dan Mesir, berfungsi hanya untuk menamatkan "kekacauan," untuk memulihkan kestabilan." Untuk mengubah segala-galanya supaya tidak ada yang berubah.
Walau bagaimanapun, Samir Amin tidak mencadangkan supaya kita meninggalkan pilihan raya. Sebaliknya, beliau mencadangkan bagaimana membawa bersama-sama bentuk pendemokrasian yang baru, kaya, berdaya cipta yang menerusinya pilihan raya dapat digunakan dalam cara lain daripada yang dibayangi oleh kuasa konservatif - suatu cabaran.
Amin menegaskan Bapa Pengasas Amerika Syarikat jelas berhasrat untuk memastikan demokrasi pilihan raya daripada menjadi instrumen yang boleh digunakan oleh ramai untuk membangkitkan persoalan orde sosial berasaskan harta persendirian (dan perhambaan!). Perlembagaan negara itu, tegas Amin, berasaskan (secara tidak langsung) pilihan raya presiden (jenis raja yang dipilih) yang memegang beberapa kuasa penting. Kempen Pilihan Raya Presiden di bawah keadaan ini biasanya tertumpu pada "fahaman dwipartisan," yang cenderung secara progresif menjadi apa yang dinyatakan sekarang: penyataan "parti tunggal."
Amin menegaskan bahawa Bapa Pengasas mereka pentas hiasan latar sandiwara, dan penipuan demokratik kemudiannya memperlihatkan dirinya sebagai menawar "alternatif (iaitu Demokrat dan Republikan) yang tidak mampu bangkit pada tahap yang diperlukan oleh alternatif sebenar. Beliau mengingatkan bahawa tanpa kehadiran perspektif alternatif sebenar, demokrasi tidak wujud. Sandiwara berasaskan ideologi "konsensus" (!) yang mengetepikan menurut takrif konflik serius antara kepentingan antara wawasan masa depan.
Dalam bahagian kedua makalah itu, Samir Amin membicarakan pendemokrasian, dan bukannya demokrasi kerana menurut beliau, demokrasi disempitkan kepada formula yang dikuatkuasaakan oleh kuasa dominan, ialah sandiwara. Sandiwara pilihan raya yang menghasilkan pseudoparlimen yang tidak mempunyai kuasa dan kerajaan bertanggungjawab hanya kepada Tabung Kewangan Antarabangsa (IMF) dan Organisasi Perdagangan Sedunia (WTO), instrumen monopoli tiga serangkai imperialis.
Sebaliknya, pendemokrasian, dianggap sebagai penuh dan lengkap, iaitu pendemokrasian melibatkan semua aspek kehidupan sosial, termasuk pastinya, pengurusan ekonomi, yang hanya boleh menjadi proses tanpa kesudahan dan tidak terikat, hasil daripada perjuangan popular dan daya cipta popular. Bahas Amin, pendemokrasian tidak mempunyai makna, tidak ada realiti, kecuali pendemokrasian menggembleng kuasa reka cipta itu dari perspektif tahap yang lebih maju dalam peradaban manusia. Pertempuran bagi pendemokrasian ialah kombat, dan dengan itu, memerlukan mobilisasi, organisasi, wawasan strategik, erti taktik, pilihan tindakan, pempolitikan perjuangan.
Secara keseluruhan, dalam makalah itu, Samir Amin memberikan penekanan terhadap pendemokrasian berbanding dengan demokrasi kerana demokrasi menurut beliau, ialah penipuan, sandiwara, dan dikongkong oleh kuasa dominan. Sebaliknya, pendemokrasian melibatkan rakyat jelata yang menegakkan perjuangan popular.