SABTU, 16 Julai 2011
Oleh ZULKIFLI SALLEH
Dalam keluaran akhir Januari, majalah Time melalui rencana utama, “The Truth About Tiger Moms” yang ditulis oleh Annie Murphy Paul mengupas dan membahaskan “keibubapaan Cina” tradisional yang diamalkan oleh Amy Chua. Meskipun Amy Chua lahir dan besar di Amerika Syarikat, dan kini Profesor di Yale Law School, namun beliau begitu ketat dalam mendidik anak-anaknya. Chua menjelaskan bahawa apa-apa sahaja beliau lakukan adalah sebagai ibu yang berpaksikan kasih sayang dan belas kasihan, ditambah dengan harapan yang tinggi yang menyeksakan. Ibu bapanya keturunan Cina yang tinggal lama di Filipina, kemudian berhijrah ke Amerika Syarikat, membesarkannya dengan cara itu. Chua dan tiga adik perempuannya dikehendaki bercakap Cina di rumah; untuk setiap patah perkataan bahasa Inggeris yang mereka ungkapkan, mereka disebat dengan dua batang penyepit.
Dalam mempertahankan penjagaan yang ketat dengan disiplin itu, Chua berkata, cara itu sebagai kisah kejayaan yang besar. “Dengan mendisiplinkan saya, ibu bapa saya menyemai disiplin diri. Dan dengan membataskan pilihan saya sebagai anak, mereka memberi saya banyak pilihan dalam hidup saya sebagai orang dewasa.” Namun, Chua mengakui bahawa pendekatan ibu harimau bukannya bersifat etnik, tetapi falsafah: mengharapkan yang terbaik daripada anak-anak, dan jangan cepat berpuas hati. Bagi beliau, ibu Cina tidak semestinya menjadi Cina kerana beliau tahu bahawa sesetengah ibu bapa Korea, India, Jamaica, Irish, dan Ghana juga layak menjadi ibu harimau.
Pada awal tahun ini, Amy Chua menulis “Why Chinese Mothers Are Superior” dalam akhbar The Wall Street Journal yang mencetuskan debat antarabangsa. Dalam makalah itu yang sebenarnya petikan daripada bukunya, Battle Hymn of the Tiger Mother Chua menjelaskan bagaimana ibu bapa Cina membesarkan anak-anak mereka yang berjaya berdasarkan pengalamannya mendidik dua anak gadisnya, iaitu Sophia dan Louisa yang tidak pernah dibenarkan melakukan: menghadiri parti di rumah hingga lewat malam, mempunyai sesi bermain bersama-sama kanak yang diatur oleh ibu bapa mereka, bermain di sekolah, mengadu tidak menyertai permainan di sekolah, menonton televisyen atau bermain permainan komputer, memilih aktiviti kurikulum tambahan sendiri, memperoleh gred kurang daripada A, tidak menjadi pelajar No. 1 dalam setiap mata pelajaran, kecuali gim dan drama, bermain mana-mana alat muzik selain piano dan biola, dan tidak bermain piano atau biola.
Menggunakan istilah “ibu Cina” dan ‘”ibu Barat” secara longgar, Chua berhujah bahawa wujud perbezaan yang ketara antara Cina dengan Barat dalam mendidik anak-anak. Berdasarkan beberapa kajian, beliau mengatakan antaranya, ibu Barat berpendapat bahawa sama ada “menekankan kejayaan akademik tidak bagus untuk anak-anak” atau “ibu bapa perlu memupuk idea bahawa pembelajaran adalah keresonokan.” Sebaliknya, kebanyakan ibu Cina berkata bahawa mereka percaya anak-anak mereka boleh menjadi pelajar “terbaik,” bahawa “pencapaian akademik mencerminkan kejayaan keibubapaan,” dan jika anak-anak tidak cemerlang di sekolah, maka menunjukkan “masalah” dan ibu bapa “tidak melaksanakan tugas mereka.” Chua juga memetik satu kajian lain yang menunjukkan perbezaan antara ibu Cina dengan ibu Barat: ibu Cina menghabiskan masa kira-kira 10 kali lebih lama setiap hari untuk melatih tubi aktiviti akademik dengan anak-anak mereka berbanding dengan anak-anak Barat yang kemungkinan besar menyertai pasukan sukan.
Apa yang ibu bapa Cina anggap bahawa tidak ada apa-apa yang seronok sehingga anda baik untuk seronok tulis Chua. “Untuk menjadi baik segala-galanya, anda perlu berusaha, dan anak-anak atas daya usaha mereka sendiri, tidak mahu berusaha, dan yang ini mengapa pentingnya menolak keutamaan mereka.” Tambah Chua, “hal ini sentiasa memerlukan ketabahan pada diri ibu bapa kerana anak-anak akan melawan; hal ini selalunya amat sukar pada peringkat permulaan, yang ibu bapa Barat cenderung untuk beralah.”
Bagi Amy Chua, wujud perbezaan budaya antara ibu bapa Cina dengan ibu bapa Barat dalam mendidik anak-anak. Ibu bapa Cina boleh lepas dengan perkara-perkara yang ibu bapa Barat tidak dapat lakukan. Daripada pengalaman beliau semasa remaja kerana beliau terlampau tidak menghormati ibunya, bapanya marah dan memanggil Chua “sampah” dalam dielek Hokkien – perkataan yang kesat itu, tetapi dalam bahasa Inggeris, beliau sendiri gunakannya apabila anaknya, Sophia tidak menghormati dirinya. Bahkan, ibu bapa Cina boleh melakukan perkara yang kelihatan tidak boleh dibayangkan, bahkan bagi orang Barat, boleh didakwa mengikut undang-undang. Ibu bapa Cina boleh berkata kepada anak-anak gadis mereka, “Hei si gemuk, kurangkan berat badan.” Sebaliknya, ibu bapa Barat menggunakan bahasa yang sopan, seperti “kesihatan” dan tidak pernah menyebut “si gemuk.” Ibu bapa Cina mengarahkan anak-anak mereka mendapat semua “A” dalam pelajaran, manakala ibu bapa Barat meminta anak-anak mereka mencuba kemampuan mereka. Ibu bapa Cina boleh berkata kepada anak-anaknya “Kamu malas.” Sebaliknya, ibu bapa Barat sukar berterus terang tentang kekecewaan mereka terhadap pencapaian anak-anak mereka, dan mereka cuba berpura-pura bahawa mereka tidak berasa kecewa.
Dalam keluran yang sama, Time memuatkan “Tiger Daughter” oleh Bill Powell yang menulis bahawa beliau, orang Amerika di Shanghai yang berasa gembira anaknya mempunyai ibu harimau. Setelah membaca makalah Amy Chua, Powell memaklumkan reaksi isterinya, “Saya agak saya tidak sekeras ibu Cina sama sekali,” meskipun anak perempuannya yang berusia enam tahun adalah dalam gred pertama, menguasai dua bahasa (Mandarin an bahasa Inggeris. Anak perempuannya itu juga belajar biola dan balet dan menyiapkan kerja rumah selama dua atau tiga jam pada waktu malam, selama tujuh seminggu.
Powell mengakui bahawa Amy Chua mungkin ekstrem dari segi disiplin yang beliau ingin kenakan, bahkan mengikut standard orang Cina, tetapi beliau tidak ekstrem dari segi sanggaan intelektual dan emosi mengapa beliau lakukan dan apakah yang beliau lakukan. Pada pandangan saya, tegas Powell, “ibu bapa Cina berpegang pada kekuatan, dan bukannya mudah terjejas.” Meskipun Powell memaklumkan bahawa beliau tidak memanggil anak perempuannya itu “sampah,” jika dia lemah dalam masalah matematik, tetapi beliau mengakui dari segi pendidikan, mempunyai ibu Cina merupakan kelebihan yang besar.”
Amy Chua merujuk dirinya sebagai Harimau kerana menurut zodiak Cina, beliau dilahirkan pada Tahun Harimau. Orang yang lahir tahun berkenaan dikatakan “sangat kuat, autoritatif, dan kuat daya penariknya.” Berikutan penulisan itu, Amy Chua mencetuskan polemik dan beliau menjadi sasaran kritikan. Beliau memberitahu bahawa beliau diancam bunuh dan menerima beratus-ratus e-mel. Untuk seketika, media mempersembahkan pertarungan budaya antara Cina dengan Barat. Dikatakan lebih 5000 komen pada laman Web The Wall Street Journal, dan tidak terbilang banyaknya entri blog merujuk dalam trengkas kepada “Ibu Harimau itu.” Sesetengah memuji cara ibu bapa Cina mendidik anak-anak mereka, tetapi tidak kurang yang menggelar Chua “raksasa” atau “gila.” Sesetengah pengkritik pergi terlalu jauh, iaitu mencadangkan beliau ditangkap kerana mendera kanak-kanak. Beliau dituduh ingin melariskan bukunya sehingga tidak mempedulikan anak-anaknya membesar dengan tidak tenteram dan bersifat memberontak.
Christine Carter yang menulis dalam akhbar The Huffington Post tentang kontroversi ibu Cina, mendakwa Amy Chua silap tentang keibubapaan. Menolak pandangan Chua itu, Christine Carter menegaskan bahawa beliau salah seorang ibu bapa “Barat” yang secara mutlak memberikan keutamaan kegembiaraan jangka panjang kepada anak-anak jika dibandingkan dengan pencapaian dan prestasi mereka. “Anehnya,” tulis beliau, “saya memadankan nilai ini daripada pertembungan falsafah Timur, terutamanya Tao Te Ching yang ditulis oleh Lao-tzu dan ajaran Buddha dan sains Barat yang menyediakan bukti yang cukup jelas bahawa kejayaan menyusuli kegembiraan dan bukan sebaliknya.”
Hujah Chua, tegas Christine, adalah bertentangan dengan bertahun-tahun penyelidikan saintifik tentang apakah yang menjadikan budak-budak benar-benar gembira dan berjaya dalam kehidupan. “Chua mentakrikan kejayaan secara sempit, memberikan tumpuan pencapaian dan kesempurnaan pada semua pengorbanan: Kejayaan memperoleh semua ‘A’ dan menakjubkan dalam bermain biola dan piano.”
Menyedari banyaknya respons yang tidak menyenangkan Amy Chua mencuba mengawal tangkis kerosakan, seperti dalam wawancara dalam The New York Times, “Retreat of the ‘Tiger Mother’.” Jelas beliau, “saya fikir saya menarik balik pada masa yang sesuai. Saya tidak fikir berlaku apa-apa penyalahgunaan dalam rumah saya.” Namun, tambah beliau, “Saya masih mempertahankan banyak kritikan saya tentang keibubapaan Barat.” Chua mengakui bahawa jenayah sebenar beliau mungkin kerana memberitahu kebenaran. “Saya jenis orang yang merasakan semacam orang tidak sejujur itu tentang keibubapaan mereka sendiri. Ambil mana-mana isi rumah remaja, beritahu saya tidak berlaku melalak dan konflik.”
Namun, dalam akhbar yang sama, David Brooks muncul dalam kolumnya pada 18 Januari, dengan tulisan yang agak keras, “Amy Chua is a Wimp,” yang memanaskan lagi perang budaya itu. Beliau memulakan penulisannya bahawa kira-kira awal minggu lalu, sebahagian besar orang Amerika yang berpendidikan memutuskan bahawa Amy Chua merupakan ancaman terhadap masyarakat kerana kritikannya yang beliau anggap gaya keibubapaan Amerika yang lemah. Brooks berasa kurang senang dengan gaya “Cina” yang ekstrem yang diamalkan Chua yang pada masa yang sama memperlekeh keibubapaan Amerika. Beliau menarik perhatian bahawa mengapa wanita Asia-Amerika berumur antara 15 hingga 24 tahun mempunyai kadar bunuh diri yang tinggi.
Saya mempunyai masalah yang berlawanan dengan Chua, tulis David Brooks. “Saya percaya bahawa beliau memanjakan anak-anaknya. Beliau melindungi mereka daripada aktiviti yang paling menuntut daya intelektual kerana beliau tidak faham apakah kesukaran dari segi kognitif dan apakah yang bukan. Dalam memperkukuh hujahnya, Brooks memetik para penyelidik di Massachusetts Institute of Technology Carnegie Mellon yang mendapati bahawa kumpulan mempunyai kepintaran kolektif yang tinggi apabila anggota kumpulan adalah baik dari segi membaca emosi antara satu sama lain. “Menyertai kumpulan yang berfungsi dengan elok, bahas beliau, “adalah benar-benar sukar. Aktiviti ini memerlukan kemampuan mempercayai orang yang di luar lingkungan tali persaudaraan, membaca intonasi dan angin (moods), memahami bagaimana cebisan psikologi setiap orang dibawa ke dalam bilik boleh atau tidak boleh secocok semua sekali.
Meskipun mengkritik Amy Chua dengan keras, David Brooks menjelaskan bahawa tidak menentang Chua dalam mendesak anak-anak perempuannya. Bahkan, beliau menyukai buku Chua sebagai pembacaan yang berani dan memberangsangkan minda. “Saya harap beliau tidak terlalu lembut dan manja dengan anak-anak. Saya berharap Chua mengakui bahawa dalam sesetengah cara yang penting, kafeteria sekolah lebih menuntut daya intelektual jika dibandingkan dengan perpustakaan.” Tambah Brooks dengan nada yang penuh sopan, “Saya berharap anak-anak perempuannya membesar untuk menulis buku mereka sendiri, dan mungkin belajar kemahiran untuk menjangkakan lebih baik bagaimana mereka akan diterima.”
Perang budaya turut merebak ke sebelah Atlantik apabila Peter Singer menulis dalam guardian.co.uk bahawa manusia memerlukan ibu gajah, dan bukannya ibu harimau. Setelah menyorot tesis Amy Chua tentang keibubapaan Cina yang berbeza dengan keibubapaan Amerika, Singer menarik perhatian bahawa Chua hidup dalam budaya yang harga diri anak dianggap begitu mudah rapuh bahawa pasukan sukan kanak-kanak menghadiahkan anugera “Pemain Paling Bernilai” kepada setiap anggota pasukan. “Justeru, tidak memeranjatkan bahawa banyak orang Amerika memberikan reaksi gerun terhadap gaya keibubapaan beliau.”
Satu masalah dalam menaksirkan pendekatan beribukan harimau, bahas Singer, “ialah bahawa kita tidak dapat memisahkan impaknya daripada bahawa gen yang ibu bapa turunkan kepada anak-anak mereka. Jika anda mahu anak-anak anda berkedudukan paling tinggi dalam kelas mereka, ini dapat dicapai jika anda dan pasangan anda mempunyai otak untuk menjadi profesor di universiti elit.”
Selain memetik penulisan dalam blog yang mengatakan bahawa “Ibu bapa, seperti Amy Chua mempunyai sebab mengapa Asia-Amerika, seperti penulis blog itu adalah dalam terapi,” Singer juga memetik Stanley Sue, Profesor Psikologi di University of California, yang mengkaji bunuh diri yang terutamanya lazim dalam kalangan wanita Asia-Amerika. Stanley percaya bahawa tekanan keluarga merupakan faktor yang signifikan.
Meskipun Singer bersetuju dengan Chua pada takat “keberatan memberitahu anak apakah yang patut dia lakukan boleh pergi terlalu jauh,” tetapi beliau mengingatkan bahawa “kita sepatutnya bercita-cita agar anak-anak kita menjadi orang yang baik, dan untuk hidup beretika yang mencerminkan prihatin terhadap orang lain, di samping untuk diri sendiri.” Dengan membandingkan antara kehidupan harimau dengan gajah, beliau menambah, “harimau menuntun kehidupan bersendirian, kecuali untuk ibu-ibu harimau dengan anak-anak mereka. Kita, sebaliknya, ialah haiwan sosial. Justeru, gajah, dan ibu gajah bukan sahaja memberikan tumpuan terhadap kesejahteraan anak-anak mereka sendiri, tetapi bersama-sama, mereka melindungi dan menjaga semua gajah muda dalam kawanan mereka, mengendalikan jenis pusat penjagaan harian.”
Untuk seketika gamat dengan perang budaya tentang penjagaan anak-anak antara Cina dengan Amerika. Amy Chua yang nampaknya berbangga dengan ibu harimau bukan mencetuskan polemik, bahkan menjadikan dirinya sasaran kritikan, dan kurang pula ancaman. Dilihat dalam konteks yang lebih luas, sebenarnya budaya yang dianggap boleh membawa kerukunan hidup bermasyarakat, kadangkala boleh mencetuskan pertikaian dan ketegangan. Silang budaya, iaitu membandingkan antara satu budaya dengan budaya lain, dengan harapan masyarakat atau warga dunia dapat memahami satu-satu budaya, nampaknya berkesudahan dengan keadaan yang sebaliknya. Apabila seseorang mengatakan bahawa budayanya lebih unggul daripada budaya lain, seperti yang dilakukan oleh Amy Chua, sesungguhnya bukan mudah diterima oleh masyarakat budaya dianggap rendah itu.
(Nota: Tulisan asal makalah yang pernah diterbitkan dalam Dewan Budaya Jun 2011.)
No comments:
Post a Comment